قوانین و مقررات لازم و اجرایی طرح اقدام ملی مسکن بر اساس اطلاعیه های وزارت راه و شهرسازی به شرح ذیل می باشد.

الف - شرایط متقاضیان:

احراز شرایط متقاضیان بر اساس ماده (1) آیین‌نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن صورت خواهد پذیرفت:

1)متقاضی و افراد تحت تکفل ، فاقد زمین مسکونی یا واحد مسکونی (از 1384/01/01 به بعد) بوده و از تاریخ 1357/11/22 از هیچ یک از امکانات نهادهای عمومی غیردولتی مربوط به تأمین مسکن شامل زمین، واحد مسکونی و یا تسهیلات یارانه‌ای خرید و یا ساخت واحد مسکونی استفاده نکرده باشد. به عبارتی سبز بودن فرم ‹‹ج›› در استعلام از سامانه مربوطه (موضوع ماده یک آیین‌نامه اجرایی قانون ساماندهی عرضه و تأمین مسکن)

2)متقاضی متأهل و یا سرپرست خانوار

3)زنان خودسرپرست مشروط به داشتن حداقل 35 سال سن

4)افراد ذیل نیز می‌توانند بدون شرط تاهل و بدون شرط سرپرست خانوار بودن در زمره متقاضیان واجد شرایط قرار گیرند:

o نخبگان علمی با معرفی بنیاد ملی نخبگان کشور

o معلولین جسمی، حرکتی با دارا بودن حداقل بیست (20) سال سن و با معرفی سازمان بهزیستی کشور

5)متقاضیان زن متأهل طرح اقدام ملی مسکن می توانند با ارائه تعهدنامه محضری از طرف همسر، مبنی بر پذیرش شرایط واگذای طرح اقدام ملی به همسر و به شرط تکمیل اطلاعات فرم ج به نام متقاضی و همسرشان با احراز سایر شرایط قانونی مندرج در شیوه نامه مزبور از مزایا و امکانات طرح اقدام ملی مسکن برخوردار شوند

6)دارای حداقل 5 سال سابقه سکونت در پنج سال اخیر در شهر مورد تقاضا

o سابقه سکونت برای مهاجرین از کلان شهرها به سایر شهرهای کشور به یک سال کاهش می یابد، برای کارمندان دولت که به استناد حکم دستگاه ذی ربط منتقل می شوند (به استثناء استان تهران) این سابقه ملاک عمل نخواهد بود

o در شهرهای جدید سابقه سکونت حداقل 5 سال در شهر جدید موردتقاضا و یا در شهر مادر ملاک است و یا سایر شهرهایی که به دلیل عدم وجود اراضی دولتی، امکان اجرای طرح وجود ندارد و متقاضیان به سایر شهرهای مجاور ازجمله شهرهای جدید معرفی می‌گردند

7)عدم دریافت تسهیلات ساخت یا خرید مسکن از سیستم بانکی از ابتدای سال 1384 تا کنون

8)متقاضیان واجد شرایط تائید شده در سامانه، باید برای استفاده از واحدهای طرح اقدام ملی حائز شرایط زیر نیز باشند:

o نداشتن منع قانونی برای دریافت تسهیلات بانکی (نظیر چک برگشتی، تسهیلات معوقه و ...)

o توانایی تأمین هزینه ساخت مسکن مازاد بر تسهیلات بانکی بر اساس قیمت تمام‌شده طی مراحل ساخت

o امکان سپرده‌گذاری حداقل 400 میلیون ریال در مرحله اول، در خصوص متقاضیان واجد شرایط بر اساس اعلام دستگاه متولی

o توانایی پرداخت اقساط ماهیانه بانکی تسهیلات دریافتی با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار (در حال حاضر 18 درصد)

ب - مدارک مورد نیاز در زمان ثبت نام:

1) تصویر کارت ملی متقاضی

2)تصویر شناسنامه متقاضی و افراد تحت تکفل

3)تصویر گواهی سرپرستی در صورت ضرورت

4)تصویر سند مالکیت برای متقاضیان دارای زمین

5)تصویر گواهی سابقه سکونت در شهر محل تقاضا در پنج سال اخیر به شرح موارد زیر:

• گواهی اشتغال به کار متقاضی
• گواهی تحصیل فرزندان
• مدارک مربوط به محل تولد متقاضی یا همسر یا فرزندان بالای 5 سال
• جواز کسب شاغلین صنوف برای متقاضی یا همسر
• سابقه پرداخت بیمه برای متقاضی یا همسر
• گواهی اشتغال به کار از دوایر دولتی برای متقاضی یا همسر
• گواهی مبنی بر پرداخت مستمری بگیران و بازنشستگان

6)پس از پالایش اطلاعات متقاضیان و با اطلاع رسانی های آتی، نیاز است اصل مدارک بارگذاری شده فوق الذکر، جهت تشکیل پرونده به ادارات کل راه و شهرسازی یا دیگر متولیان طرح اقدام ملی مسکن ارائه گردد

ج - امکانات طرح:

1) تسهیلات وام بانکی به مبلغ 750 تا 1000 میلیون ریال با نرخ 18% با دوره مشارکت مدنی (ساخت) حداکثر دو ساله و بازپرداخت تسهیلات در قالب فروش اقساطی به مدت حداکثر 12 سال پرداخت می گردد

2) تأمین زمین در شهرهایی که امکان آن فراهم شده باشد، مطابق با مقررات و ضوابط توسط سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت عمران شهرهای جدید و بر اساس قوانین جاری عرضه می گردد

د - پایش و اطلاع‌رسانی:

1) بررسی عدم دریافت زمین، مسکن و تسهیلات یارانه‌ای توسط متقاضی از طریق سامانه فرم «ج» وزارت راه و شهرسازی صورت می‌پذیرد

2) بررسی سابقه مالکیت از طریق سیستم ثبت اسناد و سامانه تسهیلات شبکه بانکی صورت می‌پذیرد

سایر شرایط ثبت نام در طرح اقدام ملی مسکن:

1) متقاضی تمام شرایط فوق را مطالعه نموده و آن را می‌پذیرد

2) ثبت‌نام در سامانه طرح اقدام ملی مسکن به معنای تأیید شرایط متقاضی و تعهد ارائه واحد مسکونی به ایشان نمی‌باشد

3) با توجه به محدودیت تامین اراضی، پس از پالایش و احراز شرایط، متقاضیان نهایی به میزان ظرفیت احصاء شده از بین متقاضیان تاییدشده انتخاب خواهند شد

4) هر زمان که واجد شرایط نبودن متقاضی برای دستگاه‌ و نهاد متولی اجرای طرح محرز گردد، متقاضی از طرح جاری حذف شده و حق هیچ‌گونه اعتراض نخواهد داشت

5) در کلیه تفاهم نامه های منعقده فی مابین وزرات راه و شهرسازی با دیگر سازمان ها / وزارتخانه ها، ثبت نام و واجد شرایط بودن متقاضیان به منزله تعهد ارایه واحد مسکونی از سوی وزارت راه و شهرسازی نمی باشد و این امر منوط به انجام تعهدات طرفین در تفاهم نامه می باشد